Tái Khởi Động Đoàn Tàu Liên Vận Quốc Tế Hà Nội - Nam Ninh

Nội Dung

Cầu nối chiến lược cho hợp tác Việt – Trung sau đại dịch

Sau gần 4 năm tạm ngừng do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, vào giữa năm 2025, đoàn tàu liên vận quốc tế Hà Nội – Nam Ninh – Bắc Kinh chính thức được khởi động lại, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc khôi phục kết nối giao thông xuyên biên giới, đồng thời thể hiện sự hồi phục mạnh mẽ trong quan hệ hợp tác song phương giữa Việt Nam và Trung Quốc.

1. Tuyến tàu liên vận huyết mạch trước đại dịch

Tuyến tàu liên vận quốc tế Hà Nội – Bắc Kinh, thông qua cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn) và Nam Ninh (Trung Quốc), vốn được vận hành từ đầu những năm 2000, là một biểu tượng của hợp tác đường sắt xuyên biên giới Việt – Trung. Tàu hoạt động theo hình thức nối chuyến: từ Hà Nội đi Đồng Đăng, sau đó chuyển toa sang tàu Trung Quốc tại Bằng Tường – Nam Ninh, rồi tiếp tục đi tới Bắc Kinh.

Trước dịch COVID-19, tuyến tàu này phục vụ hàng nghìn lượt hành khách mỗi năm, chủ yếu là:

Du khách Trung Quốc và Việt Nam qua lại hai nước.
Doanh nhân, người lao động từ các tỉnh biên giới và thủ đô.
Một số lượng đáng kể hàng hóa vận chuyển bằng đường sắt liên vận quốc tế.

Đây cũng là một trong những tuyến hiếm hoi tại Đông Nam Á có thể kết nối trực tiếp bằng đường sắt sang thủ đô một quốc gia lớn khác (Bắc Kinh), thông qua hệ thống đường sắt tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Tái Khởi Động Đoàn Tàu Liên Vận Quốc Tế Hà Nội - Nam Ninh - Bắc Kinh — Tái Khởi Động Đoàn Tàu Liên Vận Quốc Tế Hà Nội – Nam Ninh – Bắc Kinh

2. Gián đoạn vì đại dịch – Mất mát tạm thời nhưng cần thiết

Tháng 2/2020, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát mạnh tại Trung Quốc và lan nhanh sang Việt Nam, đoàn tàu liên vận buộc phải tạm dừng hoạt động vô thời hạn. Cửa khẩu đường sắt quốc tế Đồng Đăng – Bằng Tường đóng cửa đối với hành khách, chỉ duy trì một phần vận tải hàng hóa thiết yếu.

Việc tạm dừng tuyến tàu gây nhiều khó khăn:

Du lịch song phương sụt giảm mạnh.
Thương mại biên giới bị gián đoạn, ảnh hưởng đến doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Người dân hai nước sinh sống tại các tỉnh giáp ranh gặp nhiều trở ngại trong di chuyển.

Tuy nhiên, quyết định này được đánh giá là hợp lý và cần thiết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đồng thời cũng mở ra thời gian để hai bên nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện quy trình kiểm soát biên giới.

3. Tái khởi động năm 2025 – Mở ra cơ hội phát triển mới

Tháng 6/2025, tuyến tàu liên vận quốc tế Hà Nội – Bắc Kinh chính thức được khôi phục hoạt động, với nhiều cải tiến về hạ tầng, dịch vụ và quy trình thủ tục biên giới. Theo thông báo từ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) và Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc (CR), chuyến tàu đầu tiên đã khởi hành từ ga Gia Lâm (Hà Nội) và đến Bắc Kinh Tây sau 36 giờ hành trình, bao gồm các chặng dừng kiểm tra tại Đồng Đăng, Nam Ninh và Quảng Châu.

Những điểm đáng chú ý:

Thời gian đi rút ngắn khoảng 15% so với trước đây, nhờ cải tiến quy trình kiểm tra hải quan và nhập cảnh.
Chất lượng toa xe được nâng cấp, với khoang giường nằm, wifi miễn phí và dịch vụ ăn uống theo yêu cầu.
Ứng dụng đặt vé điện tử xuyên quốc gia được triển khai qua hợp tác giữa VNR và CR – giúp hành khách đặt vé từ Hà Nội đến Bắc Kinh chỉ với vài thao tác trên điện thoại.
Tích hợp vận tải hàng hóa kết hợp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp gửi hàng lẻ, hàng container đi kèm đoàn tàu hành khách.

4. Ý nghĩa chiến lược của việc nối lại tuyến tàu

Đối với Việt Nam:

Đa dạng hóa phương thức vận tải sang Trung Quốc, không phụ thuộc vào đường bộ vốn thường bị quá tải tại các cửa khẩu như Hữu Nghị, Móng Cái.
Hỗ trợ xuất khẩu nông sản tươi sống, hàng công nghiệp nhẹ qua đường sắt – vốn có tốc độ và độ an toàn cao hơn.
Tăng cường giao lưu nhân dân, du lịch, giáo dục và văn hóa với Trung Quốc.

Đối với Trung Quốc:

Thực hiện mục tiêu của sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) qua việc kết nối Đông Nam Á bằng đường sắt xuyên biên giới.
Gia tăng ảnh hưởng kinh tế, thương mại và du lịch tại khu vực phía nam Trung Quốc (đặc biệt là Quảng Tây, Vân Nam).
Tạo điều kiện xuất khẩu công nghệ, đầu máy toa xe và dịch vụ hậu cần đường sắt sang ASEAN.

5. Kỳ vọng trong tương lai gần

Sự trở lại của tuyến tàu Hà Nội – Bắc Kinh không chỉ là việc khôi phục một tuyến giao thông, mà còn là dấu hiệu rõ ràng về phục hồi niềm tin giữa hai quốc gia. Trong thời gian tới, một số kế hoạch đang được nghiên cứu để nâng cao hiệu quả tuyến tàu:

Tăng tần suất chuyến từ 2 chuyến/tuần lên 1 chuyến/ngày, tùy vào nhu cầu thị trường.
Xây dựng ga trung chuyển hàng hóa tại Lạng Sơn và Nam Ninh, nhằm chuyên biệt hóa vận tải hành khách và hàng hóa.
Mở rộng kết nối với các tuyến đường sắt liên vận khác, như Hà Nội – Côn Minh – Thượng Hải hay Hà Nội – Trùng Khánh – Thành Đô.
Thử nghiệm tàu tốc độ cao xuyên biên giới, kết nối nhanh hơn giữa Hà Nội và các tỉnh phía nam Trung Quốc.

Kết luận

Việc khởi động lại tuyến tàu liên vận quốc tế Hà Nội – Nam Ninh – Bắc Kinh là một bước đi mang tính chiến lược, đánh dấu sự phục hồi sau dịch bệnh và mở ra tương lai mới cho hợp tác giao thông, kinh tế và văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc. Trong bối cảnh cả hai nước đều đang thúc đẩy tăng trưởng xanh và bền vững, đường sắt xuyên biên giới không chỉ là phương tiện di chuyển, mà còn là nhịp cầu của hòa bình, hợp tác và phát triển chung.

Đọc thêm: Vận chuyển hàng hoá từ Bắc Kinh về Việt Nam

Đọc thêm: Ngày Quốc Khánh Trung Quốc ảnh hưởng đến vận chuy