Top những công trình thủy điện lớn nhất Trung Quốc

Trung Quốc là quốc gia đi đầu thế giới về phát triển năng lượng thủy điện nhờ vào nguồn tài nguyên sông ngòi dồi dào và chính sách đầu tư mạnh mẽ. Những công trình thủy điện tại đây không chỉ đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, mà còn góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững, giảm phát thải khí nhà kính. Dưới đây là danh sách những công trình thủy điện lớn nhất Trung Quốc tính đến thời điểm hiện tại.

1. Đập Tam Hiệp (Three Gorges Dam)

Đập Tam Hiệp trên sông Trường Giang là công trình thủy điện lớn nhất thế giới tính theo công suất lắp đặt. Được khánh thành vào năm 2012, đập có công suất lên đến 22.500 MW. Dự án này bao gồm 32 tổ máy phát điện, mỗi tổ có công suất 700 MW. Ngoài việc cung cấp lượng điện năng khổng lồ, đập Tam Hiệp còn giúp kiểm soát lũ lụt, cải thiện giao thông thủy và phát triển kinh tế khu vực trung lưu Trường Giang. Tuy nhiên, dự án cũng gây tranh cãi vì tác động đến môi trường và việc di dời hàng triệu người dân.

2. Đập Baihetan (Bạch Hạc Than)

Khánh thành vào năm 2021, đập Baihetan nằm trên sông Kim Sa, thuộc địa phận hai tỉnh Tứ Xuyên và Vân Nam. Đây là công trình thủy điện lớn thứ hai tại Trung Quốc và lớn thứ hai thế giới với công suất thiết kế 16.000 MW. Đặc biệt, đây là công trình sử dụng công nghệ tua-bin siêu lớn công suất 1.000 MW, đánh dấu bước tiến vượt bậc về kỹ thuật thủy điện. Đập Baihetan đóng vai trò chủ chốt trong chuỗi dự án thủy điện trên sông Kim Sa, góp phần giảm đáng kể lượng phát thải CO2 hàng năm.

3. Đập Xiluodu (Tây Lũ Đô)

Đập Xiluodu là một trong những dự án thủy điện quan trọng trên sông Kim Sa, được đưa vào hoạt động năm 2014. Với công suất lắp đặt 13.860 MW, đây là nhà máy thủy điện lớn thứ ba ở Trung Quốc. Ngoài việc cung cấp điện cho khu vực Tây Nam Trung Quốc, đập Xiluodu còn giúp kiểm soát lũ và cải thiện chất lượng nguồn nước. Công trình sử dụng đập bê tông vòm hai chiều có chiều cao lên đến 285,5 mét, là một trong những đập vòm cao nhất thế giới.

4. Đập Wudongde (Ngũ Đồng Đức)

Đập Wudongde nằm trên sông Kim Sa, giữa hai tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên. Được khánh thành vào năm 2020, công trình có công suất 10.200 MW. Đây là một phần trong chiến lược phát triển “điện từ Tây truyền sang Đông” của Trung Quốc, giúp cung cấp điện ổn định cho các khu vực công nghiệp lớn ở miền Đông. Đập Wudongde sử dụng công nghệ tua-bin trục đứng với hiệu suất cao, giúp tối ưu hóa quá trình phát điện. Ngoài ra, đây cũng là một công trình có mức độ tự động hóa và kiểm soát kỹ thuật rất cao.

5. Đập Longtan

Đập Longtan tọa lạc trên sông Hồng Thủy tại khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây. Với công suất thiết kế 6.300 MW, đập Longtan là một trong những nhà máy thủy điện lớn nhất ở miền Nam Trung Quốc. Công trình được hoàn thành vào năm 2009 và sử dụng đập bê tông đổ tại chỗ có chiều cao 216,5 mét. Bên cạnh chức năng phát điện, đập Longtan còn có vai trò quan trọng trong kiểm soát lũ, cấp nước sinh hoạt và cải thiện môi trường sinh thái khu vực.

6. Đập Jinping-I

Đập Jinping-I được xây dựng trên sông Yalong ở tỉnh Tứ Xuyên và hoàn thành vào năm 2014. Đây là một trong những công trình có chiều cao lớn nhất thế giới với đập vòm cao 305 mét. Với công suất phát điện 3.600 MW, dự án có quy mô không bằng những đập lớn khác nhưng lại nổi bật về mặt kỹ thuật và độ phức tạp trong thi công. Công trình này giúp cung cấp năng lượng cho khu vực Tây Nam và hỗ trợ ổn định điện lưới quốc gia.

Tầm quan trọng của các công trình thủy điện tại Trung Quốc

Các công trình thủy điện lớn tại Trung Quốc không chỉ giúp quốc gia này dẫn đầu thế giới về sản lượng điện sạch mà còn đóng vai trò chiến lược trong quy hoạch phát triển kinh tế. Chúng giúp giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, cắt giảm lượng khí thải carbon và đóng góp vào mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2060. Ngoài ra, thủy điện còn tạo việc làm, thúc đẩy phát triển hạ tầng và cải thiện điều kiện sống tại các vùng sâu vùng xa.

Thách thức và hướng phát triển bền vững

Mặc dù đạt nhiều thành tựu, việc xây dựng thủy điện quy mô lớn cũng đặt ra thách thức về môi trường và xã hội. Việc di dời dân cư, thay đổi hệ sinh thái, và nguy cơ sạt lở đất đai là những vấn đề đáng quan tâm. Trung Quốc hiện đang thúc đẩy các giải pháp công nghệ mới để giảm thiểu tác động tiêu cực, như sử dụng hệ thống cảnh báo sớm, phát triển năng lượng tái tạo bổ sung và tăng cường bảo vệ môi trường nước.

Kết luận

Trung Quốc đang là hình mẫu trong phát triển thủy điện quy mô lớn, với hàng loạt công trình tầm cỡ thế giới như đập Tam Hiệp, Baihetan hay Xiluodu. Các công trình này không chỉ phục vụ nhu cầu năng lượng quốc gia mà còn góp phần quan trọng trong công cuộc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tuy nhiên, để duy trì vai trò tiên phong, Trung Quốc cần tiếp tục cân bằng giữa phát triển và bảo vệ môi trường trong tương lai.

Xem thêm!