Nội Dung
Việt Nam đang trở thành điểm đến chiến lược cho các doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc. Với lợi thế vị trí địa lý gần kề, cơ sở hạ tầng đang mở rộng, và nhu cầu chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu — các tập đoàn Trung Quốc đã và đang đầu tư mạnh mẽ vào Việt Nam. Theo thống kê của Vietnam Chamber of Commerce and Industry (VCCI) và Ministry of Planning and Investment of Vietnam, Trung Quốc là một trong những quốc gia dẫn đầu đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, việc hiểu rõ những công ty lớn nhất và tác động của họ tại Việt Nam là rất quan trọng — cả với doanh nghiệp, nhà đầu tư, và người lao động. Bài viết này điểm qua Top 5 công ty/tập đoàn Trung Quốc có ảnh hưởng lớn tại Việt Nam, phân tích hoạt động, vai trò và định hướng phát triển.
Để xác định “lớn nhất”, chúng tôi dựa trên các tiêu chí sau:
Quy mô đầu tư (vốn đăng ký, dự án tại Việt Nam)
Mức độ hiện diện và hoạt động thực tế tại Việt Nam
Tác động tới thị trường/nguồn nhân lực/khu vực mà họ đầu tư
Dữ liệu công khai hoặc thông tin báo chí đáng tin cậy
Do thông tin chi tiết của nhiều doanh nghiệp không hoàn toàn công khai, bài viết sẽ kết hợp nhiều nguồn để đưa ra đánh giá khách quan.
CSCEC thông qua công ty con tại Việt Nam là China Construction (S.E.A) Corporation Ltd (CSCEC-SEA) có mặt tại Việt Nam từ năm 1992 và hiện là nhà thầu lớn nhất của Trung Quốc về xây dựng tại Việt Nam.
Hoạt động đa dạng: từ hạ tầng giao thông, cầu đường, khu đô thị, cho đến khu dân cư ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội.
Vai trò: Góp phần phát triển hạ tầng Việt Nam, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động, đồng thời đưa kỹ thuật và công nghệ Trung Quốc vào thị trường Việt Nam.
Huawei là tập đoàn công nghệ Trung Quốc hàng đầu về hạ tầng ICT, thiết bị viễn thông, điện toán đám mây. Theo thông tin, công ty có hoạt động tại hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Tại Việt Nam, Huawei tham gia sâu vào quá trình chuyển đổi số, phát triển mạng 5G, điện toán đám mây, AI.
Tác động: Đưa công nghệ cao vào ngành viễn thông Việt Nam, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cấp hạ tầng số, góp phần vào “chuyển đổi số quốc gia”.
BYD – hãng sản xuất ô tô điện và linh kiện lớn của Trung Quốc – đã mở rộng mạnh mẽ sang Việt Nam. Hãng đặt mục tiêu mở khoảng 100 đại lý tại Việt Nam đến năm 2026.
Dự án nhà máy linh kiện tại tỉnh Phú Thọ với nhiều bước đầu tư từ gần 270 triệu USD đến hơn 400 triệu USD.
Vai trò: Đem tới sự cạnh tranh mạnh mẽ trong phân khúc xe điện tại Việt Nam, thay đổi chuỗi cung ứng linh kiện, tạo chuỗi giá trị mới trong ngành sản xuất ô tô điện.
Geely – tập đoàn ô tô lớn của Trung Quốc – đang hợp tác với Việt Nam qua thương hiệu Omoda & Jaecoo và đã công bố nhà máy tại Thái Bình với vốn đầu tư khoảng 800 triệu USD, công suất 200.000 xe/năm.
Đây là bước tiến mạnh mẽ của các hãng ô tô Trung Quốc vào thị trường Việt Nam, không chỉ nhập khẩu mà còn đầu tư sản xuất nội địa.
Tác động: Thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, mở rộng chuỗi cung ứng và cơ sở sản xuất tại Việt Nam.
Thông tin cho thấy nhiều công ty Trung Quốc trong lĩnh vực điện năng lượng tái tạo, linh kiện sản xuất đang đầu tư lớn tại Việt Nam. Ví dụ như dự án sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời tại Quảng Ninh trị giá khoảng 1,5 tỷ USD.
Vai trò: Đưa công nghệ sản xuất lớn vào Việt Nam, giúp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu về năng lượng tái tạo và điện tử.
Các công ty Trung Quốc đang chuyển từ ngành lao động giá rẻ sang sản xuất có giá trị cao, công nghiệp công nghệ cao, linh kiện điện tử, ô tô điện.
Theo số liệu mới nhất, Trung Quốc là nước có số lượng dự án FDI mới lớn nhất vào Việt Nam trong nhiều tháng gần đây, chiếm gần 30 % số lượng dự án mới.
Đóng góp:
Tạo việc làm cho người lao động Việt Nam trong các chuỗi sản xuất mới.
Chuyển giao công nghệ và quản trị quốc tế.
Thúc đẩy phát triển khu công nghiệp/hạ tầng tại các tỉnh/thành.
Tăng xuất khẩu, đa dạng hóa sản xuất, giúp Việt Nam không chỉ là nơi gia công đơn giản mà tham gia chuỗi giá trị cao hơn.
Mặc dù đầu tư lớn, nhưng vẫn có rủi ro về chuyển giao công nghệ, năng lực nội địa hóa, và thách thức môi trường/hạ tầng.
Cần lưu ý chính sách Việt Nam về FDI, yêu cầu về đối tác nội địa, an ninh công nghệ, bảo vệ lao động.
Đối với các công ty Trung Quốc, việc hòa nhập văn hóa doanh nghiệp và tuân thủ quy định Việt Nam là chìa khóa thành công bền vững.
Nhìn chung, các tập đoàn Trung Quốc như CSCEC, Huawei, BYD, Geely và các công ty sản xuất năng lượng/linh kiện đã, đang và sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng tại Việt Nam. Họ không chỉ mang vốn và công nghệ mà còn mở ra hướng đi mới cho nền kinh tế Việt Nam — từ “gia công giá rẻ” sang “sản xuất giá trị cao”, từ nội địa hóa sang chuỗi giá trị toàn cầu.
Việc nắm rõ các công ty này giúp doanh nghiệp Việt Nam, đối tác và nhà đầu tư có cái nhìn chiến lược hơn, tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức trong kỷ nguyên hợp tác Việt – Trung.
Xem thêm!